Początki Wyższego Seminarium Duchownego Księży Orionistów datuje się na rok 1925. W tym czasie odnotowano duży procent powołań kapłańskich do Kościoła powszechnego. Stąd zainteresowanie młodych ludzi nowo powstającym Zgromadzeniem było ogromne. Wiązało się to z potrzebą wybudowania wyższej uczelni, która przygotowywałaby przyszłych kandydatów do kapłaństwa w charyzmacie św. A.Orione. Nie były to jednak czasy łatwe, a organizacja tak poważnej instytucji nie posiadała sprzyjających warunków (brak lokali i sił fachowych).
Ogromną rolę w tym okresie odegrał ks. Aleksander Chwiłowicz, który z upoważnienia samego Założyciela rozpoczął w 1925 r. działalność w Zduńskiej Woli. Z czasem dołączył do niego ks. Błażej Marabotto, który był delegatem i superiorem na Polskę.
Zgromadzenie Małe Dzieło Boskiej Opatrzności nie posiadało oficjalnego dokumentu erekcyjnego tejże placówki. Nie oznaczało to jednak, że żadnego pozwolenia nie było ze strony najwyższych przełożonych włoskich. Uczelnia miała charakter studium domesticum.
Ks. Chwiłowiczowi od samego początku zależało na pewnej samodzielności Zgromadzenia na terenie polskim, zwłaszcza jeśli chodziło o nowo powstające seminarium, a to warunkowały następujące zasadnicze motywy:
- możliwość na miejscu większego wglądu i wpływu na formacje zakonną młodych kleryków według reguł Małego Dzieła Boskiej Opatrzności
- uniknięcie olbrzymich kosztów związanych z ewentualnym umieszczeniem ich w jakimś już istniejącym seminarium diecezjalnym czy zakonnym
W początkowym okresie działalności uczelni dużą rolę odgrywała filozofia. Większe znaczenie w tej dziedzinie zaznaczył przyjazd z Włoch w połowie lat trzydziestych do Domu Misyjnego: kl. dr Gino Carradoriego i mgr filozofii kl. Pietro Bussoliniego oraz Giovanni Berniniego. Młodzi wykładowcy przyczynili się do intensywności nauczania; rozbudzali w niejednym słuchaczu metafizyczny głód prawdy, pasje poszukiwania. Należy podkreślić, że przedmioty filozoficzne były wykładane w języku łacińskim.
Dobrze zapowiadająca się filozofia została przerwana przed wojną wizytacją apostolską opata benedyktyńskiego Emanuela Caronti, który zadecydował o przeniesieniu filozofii do Włoch. Studia filozofii w Domu Misyjnym były respektowane nie tylko we Włoszech, ale i w Polsce.
Po zakończeniu II wojny światowej z powodu małej frekwencji alumnów studia filozoficzne odbywały się w Seminarium Włocławskim. Sytuacja uległa zmianie w początkowym okresie lat pięćdziesiątych.
Wyższe Seminarium Duchowne w tym czasie posiadało następującą obsadę:
- Ks. Kazimierz Piłatowicz – został profesorem filozofii
- Ks. mgr Stefan Batory – historii filozofii i historii Kościoła
- Ks. mgr Leon Dembowski – apologetyki
- Ks. Wacław Pawlik – principiów z teologii moralnej, liturgiki i łaciny
- Ks. dr Antoni Szal – historii sztuki
- Ks. Czesław Rachota – patrologii, greki, śpiewu kościelnego
- Ks. Stefan Batory - został prefektem studiów, a ks. Jan Baraszkiewicz prefektem kleryków.
W 1955 roku przełożeni Zgromadzenia otworzyli w Zduńskiej Woli studium teologii (Theologicum). Złożyły się na to następujące okoliczności:
- w Zduńskiej Woli w latach 1952 – 1955 liczba kleryków znacznie wzrosła. Było ich ponad siedemdziesięciu. Dla takiej grupy warto już było starać się o profesorów i otworzyć własne Theologicum.
- troska przełożonych o właściwą formację przyszłych duszpasterzy według reguł Małego Dzieła Boskiej Opatrzności.
Inauguracyjnego otwarcia dokonano 10 września 1955 roku. Od tego dnia Wyższe Seminarium Duchowne Księży Orionistów w Zduńskiej Woli obejmowało filozofię i teologię. Jednak uczelnia nie posiadała kompletu wykładowców pochodzących ze Zgromadzenia. Problem ten został rozwiązany poprzez odpowiednie umowy pomiędzy władzami seminaryjnymi a kompetentnymi profesorami odpowiednich diecezji i zakonów. I tak:
- Ks. dr Władysław Padacz – prawo kanoniczne
- Ks. dr Stanisław Kobyłecki – teologia moralna i teologia pastoralna
- Ks. lic Leon Dembowski – apologetyka i dogmatyka
- Ks. lic Henryk Leśniewski – Pismo święte i język hebrajski
Inne przedmioty reprezentowali profesorowie miejscowi:
- Ks. mgr Stefan Batory – homiletyka
- Ks. mgr inż. Jan Baraszkiewicz – historia Kościoła
- Ks. Wacław Pawlik – liturgika i dydaktyka
- Ks. Czesław Rachota – śpiew i historia wychowania
- Ks. Antoni Szal – liturgika i historia sztuki
Po inauguracji studiów teologicznych alumni dokładali maksimum wysiłku dla własnej formacji, by się dobrze przygotować do pracy apostolskiej. Znamienne było w tym względzie oświadczenie ks. Henryka Leśniewskiego: "Do Orionistów jadę z całym zadowoleniem, uczą się, warto.” Sytuacja profesorów z innych uczelni i instytutów zakonnych uległa zmianie w roku 1965. Zgromadzenie miało już własnych wykładowców. W 1957 r., odbyły się pierwsze święcenia kapłańskie tych, którzy skończyli teologię Wyższym Seminarium Duchownym Księży Orionistów w Zduńskiej Woli. Uroczystość tę zaszczycił swą obecnością ówczesny dyrektor generalny ks. Carlo Pensa. Odtąd rokrocznie odbywały się święcenia kapłańskie. Warty podkreślenia w tym momencie jest fakt, że w przedziale 45 lat, od 1947 r. do 2003 r. wyświęcono 156 księży.
Przełożeni w latach 1965 – 1975 zaczęli wysyłać na KUL i ATK kapłanów, którzy zdobywali naukę na odpowiednich kierunkach: W latach 1965-1975 - ks. lic. Tadeusz Witkowski - psychologia (od 1969 r. doktor); ks. Marian Kucha – życie wew.; ks. mgr Edmund Polaszek – języki klasyczne; ks. licJózef Prochom - pedagogika, katechetyka; ks. lic Józef Pszczółka – prawo kanoniczne; ks. lic Eugeniusz Raboszuk – katolicka nauka społeczna; ks. lic Edward Sobieraj - homiletyka. W latach 1975 - 1985 – ks. lic Władysław Kubiak – filozofia przyrody, antropologia filozoficzna, teoria poznania, filozofia religii, religiologia, pro seminarium, seminarium naukowe; ks. lic Lucjan Naskręt – teologia dogmatyczna, zagadnienia ekumeniczne; ks. Jan Ochoński - j. łaciński, j. grecki i angielski; br. Tadeusz Ossowicki – muzyka kościelna i wspólny śpiew; ks. Henryk Wysokiński – j. łaciński, konwersatorium z j. polskiego; ks. Mirosław Żłobiński – j. łaciński.
W latach 1985-1995 ks. lic. Kazimierz Ambroziak – katolicka nauka społeczna, j. włoski; ks. lic Bogdan Błock – psychologia, medycyna pasterska, seminarium naukowe; ks. lic Marek Chrzanowski – katechetyka, teologia życia wew., seminarium naukowe; ks. lic Jerzy Ćwiklak – liturgika, j. włoski; ks. lic Karol Knera – misjologia; ks. lic Andrzej Siwek – teologia życia wew.; poza tym okresem objął nauczanie teologii moralnej w naszym Seminarium ks. lic Zbigniew Okulus.
Na przestrzeni lat zmieniło się podejście do uzyskiwania dyplomu ukończenia studiów w Wyższym Seminarium Duchownym. Najpierw wystarczyły egzaminy końcowe z całości oraz rozwiązanie kilku kazusów z teologii, najczęściej moralnej, nieraz naprawdę niełatwych. Potem doszedł tzw. dyplom uzyskiwany na podstawie pracy seminaryjnej. W końcu - od przeszło dziesięciu lat - prace magisterskie piszą nasi alumni na KUL, jako że z tą uczelnią związało się nasze Wyższe Seminarium Duchowne. Uzyskując dyplom magisterski, alumn wieńczy swoje kościelne studia dokumentem, który otwiera przed nim większe możliwości w pracy duszpasterskiej.