Ryszard Wiesław Bednarek (ur. 25 stycznia 1950 w Sieradzu) – polski śpiewak operowy, baryton. Dzieciństwo i młodość spędził w Zduńskiej Woli, gdzie skończył Technikum Mechaniczne. Ukończył magisterskie studia dziennikarskie na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Podyplomowe Studium Administracji na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz – podyplomowo – biznes i zarządzanie w Międzynarodowej Szkole Menedżerów w Warszawie. Ma tytuł naukowy prof. zw. doktora habilitowanego, a obszerne fragmenty jego pracy doktorskiej zostały opublikowane w książce: Stanisław Moniuszko i jego podlaski rodowód – we współautorstwie z historykiem, prof. Józefem Maroszkiem.
Studiował na Wydziale Wokalnym Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie w klasie śpiewu prof. Kazimiery Goławskiej. W trakcie nauki w technikum śpiewał amatorsko, najpierw w zespole Pro publico bono przy Spółdzielczym Domu Kultury, a później w zespole Miejskiego Domu Kultury. Po sukcesach na festiwalach piosenki amatorskiej, został namówiony przez znanych muzyków do studiów wokalnych. W latach 1973-1979 został solistą Opery Śląskiej w Bytomiu (1977) oraz Teatru Wielkiego w Warszawie, gdzie do 2000 był pierwszoplanowym barytonem. W latach 1979-1985 był równocześnie solistą Teatru Wielkiego w Łodzi.
Podczas wieloletniej kariery wystąpił w niemalże tysiącu przedstawień na deskach macierzystego Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie, śpiewając największe role barytonowe światowego repertuaru operowego, jak np. tytułowe role w operach Verdiego: Nabucco, Makbet czy Rigoletto, wielokrotnie uczestnicząc w premierowych spektaklach. Jest pierwszym odtwórcą roli Nabucco w Polsce (Opera Śląska – 1983).
Występował również na deskach zagranicznych teatrów, takich jak np. Teatr Bolszoj w Moskwie, Staatsoper w Wiedniu, Komische i Staatsoper w Berlinie, Palais des Congres i Champs Elysees w Paryżu, Semperoper w Dreźnie, National Opera i Amfiteatr pod Akropolem w Atenach, a także w miastach, takich jak Jerozolima, Londyn, Bruksela, Helsinki, Haga, Amsterdam czy Wilno. Brał udział w światowych realizacjach Halki St. Moniuszki w reż. Marii Fołtyn w Brazylii i Japonii, a także otwarciu opery w Daegu (1992), drugiego (po Seulu) teatru operowego w Korei – w spektaklu Traviaty G. Verdiego – obok Izabelli Kłosińskiej, w reż. Marka Grzesińskiego.
W 1990 został uhonorowany nagrodą Ministra Spraw Zagranicznych RP za „wybitne zasługi dla polskiej kultury”, a w 2012 został odznaczony przez Ministra Kultury Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. Za koncertową działalność charytatywną został odznaczony Odznaką Honorową PCK (2011) oraz Medalem „Za zasługi dla Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych” (2015). Na początku 2017 Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał mu tytuł profesora sztuk muzycznych.
Na początku 2011 nagrał płytę z romansami rosyjskimi, będącą integralną częścią jego pracy habilitacyjnej Romans rosyjski – moja fascynacja, która również wydana została w formie książkowej. Rodzinne miasto nagrodziło go Honorowym Tytułem Zduńskowolina Roku 2001 oraz mianowało Ambasadorem Kultury Zduńskiej Woli – 2016. Podczas XVIII edycji Festiwalu Operowo-Operetkowego w Ciechocinku w 2015 obchodził 40-lecie pracy artystycznej. Jubileusz został powtórzony w Filharmonii Słupskiej.
W roku akademickim 2012/2013 został profesorem nadzwyczajnym Akademii Muzycznej w Bydgoszczy, obejmując tam klasę śpiewu na Wydziale Wokalno-Aktorskim, a w roku 2016/2017 został nominowany na stanowisko Kierownika Katedry Wokalistyki.
Spektakle operowe
- 1978: Edyp jako Forbas (reż. Jean Rinzescu)
- 1979: Awantura w Recco jako Rajca II (reż. Kazimierz Dejmek)
- 1982: Inge Bartsch jako Fink (reż. Henryk Czyż)
- 1983: Borys Godunow jako Andrzej Szczełkałow (reż. Marek Grzesiński)
- 1984: Poławiacze pereł jako Zurga (reż. Raymond Rossius)
- 1983: Łucja z Lammermooru jako Lord Ashton (reż. M. Grzesiński)
- 1984: Turandot jako Mandaryn (reż. M. Grzesiński)
- 1985: Jadwiga, królowa Polski jako Jagiełło (reż. Maria Fołtyn)
- 1985: Fidelio jako Don Pizarro (reż. M. Grzesiński)
- 1985: Makbet jako Macbeth (reż. M. Grzesiński)
- 1986: Złoty kogucik jako Książę Afron (reż. Laco Adamík)
- 1986: Włoszka w Algierze jako Taddeo (reż. Frank de Quell)
- 1986: Aida jako Amonastro (reż. M. Grzesiński)
- 1987: Traviata jako Georges Germont (reż. M. Grzesiński)
- 1987: Mistrz i Małgorzata jako Behemot (reż. M. Grzesiński)
- 1987: Bramy raju jako Anioł Roberta (reż. M. Grzesiński)
- 1988: Czarna maska jako Lowel Perl (reż. Albert Lheureux)
- 1989: Kniaź Igor jako Kniaź Igor (reż. L. Adamik)
- 1991: Kserkses jako Elviro (reż. Gunter Konemann)
- 1992: Nabucco jako Nabucco (reż. M. Grzesiński)
- 1992: Cyrulik sewilski jako Bartolo (reż. Jerome Savary)
- 1993: Parsifal jako Amfortas (reż. Klaus Wagner)
Teatr Wielki w Łodzi
- 1982: Don Pasquale jako Malatesta (reż. Lech Komarnicki)
- 1982: Fidelio jako Don Pizarro (reż. Wolfgang Weit)
- 1983: Eugeniusz Oniegin jako Oniegin (reż. Maciej Prus)
- 1983: Łucja z Lammermooru jako Lord Ashton (reż. Renzo Giacchieri)
- 1999: Makbet jako Makbet (reż. L. Adamik) – gościnnie
- 2006: Aida jako Amonasro (reż. M. Grzesiński) – gościnnie
- 2006: Łucja z Lammermooru jako Lord Henryk Ashton (reż. M. Szczucka, W. Stańczuk)
- 2006: Krakowiacy i Górale jako Bryndas (reż. Kazimierz Kowalski)
- 2006: Halka jako Stolnik (reż. K. Kowalski)
- 2007: Cyganeria jako Marceli (reż. L. Adamik)
- 2007: Cyrulik sewilski jako Doktor Bartolo (reż. Henryk Baranowski)
- 2008: Włoszka w Algierze jako Taddeo (reż. Michał Znaniecki)
Opera Śląska w Bytomiu
- 1983: Nabucco jako Nabucco (reż. Lech Hellwig-Górzyński) – gościnnie
Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie
- 1993: Skrzypek na dachu jako Abram; Żyd II (reż. Jerzy Gruza)
- 1994: Quo Vadis jako Apostoł Piotr (reż. Ryszard Peryt)
- 1994: Sylwester w operze, wieczór galowy jako Rigoletto (reż. Zbigniew Bogdański)
- 1995: Straszny dwór jako Maciej (reż. M. Grzesiński)
- 1995: Carmen jako Escamillo (reż. Lech Majewski)
- 1995: Halka jako Janusz (reż. M. Fołtyn)
- 1996: Traviata jako Markiz d'Obigny (reż. M. Grzesiński)
- 1999: Madame Butterfly jako Komisarz cesarski (reż. Mariusz Treliński)
Teatr Narodowy (Scena Operowa) w Warszawie
- 1996: Śpiewnik domowy (reż. M. Fołtyn)
- 1996: Turandot (wznowienie po raz 56) jako Mandaryn (reż. M. Grzesiński)
- 1997: Kawaler srebrnej róży jako Portier (reż. P.L. Pizzi)
- 1997, 1999: Rigoletto jako Rigoletto (reż. Gilbert Deflo)
- 1997: Simon Boccanegra jako Simon Boccanegra (reż. Pier Luigi Pier`Alli)
- 1998: Straszny dwór jako Miecznik; Maciej (reż. Andrzej Żuławski)
- 1998: Bal maskowy jako Hrabia Ancarstrom (reż. Waldemar Zawodziński)
Filharmonia Częstochowa
- 2000: Straszny dwór jako Maciej (reż. K. Kowalski)
Teatr Letni w Ciechocinku
- 2002: Hrabina (reż. K. Kowalski)
- 2008: Straszny dwór
Nagrody
- 1990: nagroda Ministra Spraw Zagranicznych RP za wybitne zasługi dla kultury polskiej za granicą
- Srebrny Krzyż Zasługi
- honorowy tytuł Człowieka Roku 2001 w Zduńskiej Woli